พิริยะได้แบ่งศิลปวัตถุสำคัญที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติหริภุญไชยเป็น ๒ ส่วน ได้แก่
ศิลปะมอญที่หริภุญไชย ซึ่งหลักฐานจากตำนานและจารึกแสดงให้เห็นว่าวัฒนธรรมที่เมืองหริ-ภุญไชยเป็นวัฒนธรรมมอญซึ่งสัมพันธ์กับมอญในภาคกลางของประเทศไทยและมอญในภาคใต้ของประเทศพม่า ขณะที่หลักฐานทางศิลปะซึ่งส่วนใหญ่ได้แก่ พระพุทธรูป ส่อให้เห็นว่าความเจริญในด้านวัฒนธรรมที่หริภุญไชยน่าจะรุ่งเรืองที่สุดในช่วงระยะเวลาที่ชาวเมืองนี้อพยพกลับมาจากหงสาวดีถึงระยะเวลาที่สูญเสียอำนาจในการปกครองตนเองให้กับพระเจ้าเม็งราย ปฐมกษัตริย์แห่งล้านนา (ประมาณ พ.ศ. ๑๖๐๐ – ๑๘๓๖/ ค.ศ. ๑๐๕๗ – ๑๒๙๓) ซึ่งเป็นเวลาเดียวกับความรุ่งเรืองสูงสุดของอาณาจักรพุกามในประเทศพม่า ส่วนยุคประวัติศาสตร์ของเมืองหริภุญไชยได้เริ่มขึ้นพร้อมกับจารึกภาษามอญ ๗ หลัก ซึ่งพบที่ลำพูน และอีกหลักหนึ่งจากเวียงมโน อำเภอหางดง จังหวัดเชียงใหม่ เป็นอักษรที่ใกล้เคียงกับอักษรมอญที่เมืองพุกามในประเทศพม่า มีอายุอยู่ในช่วงกลางพุทธศตวรรษที่ ๑๘ จารึกเหล่านี้มีอักษรภาษาบาลีปนอยู่ด้วย แสดงให้เห็นว่า พุทธศาสนาที่หริภุญไชยในช่วงเวลานั้นอาจเป็นหินยานนิกายเถรวาท